Szkolenie z zarządzania zmianą należy dostosować do branży

Poszczególne branże wymagają dedykowanych szkoleń z zarządzania zmianą wynika z raportu z Ogólnopolskiego Badania Zarządzania Zmianą (OBZZ). Różnice w poziomie osiągania celów zmiany przez firmy reprezentujące różne branże są na tyle istotne, że podnoszenie efektywności menedżerów zarządzających zmianami wymaga podejścia ukierunkowanego na ujawnione różnice. Brak uniwersalnego podejścia stanowi utrudnienie dla firm szkoleniowych oferujących szkolenia z zarządzania zmianą.

Poziom realizacji celów w firmach reprezentujących różne branże

Z raportu przygotowanego przez Szkołę Zarządzania Zmianą wynika, że w polskich firmach przeprowadza się wiele zmian, ale z niezadowalającym efektem. Zakładane cele zmiany udało się osiągnąć w pełni w mniej niż 30% przypadków (dokładnie 28,04%). Jak wyglądają poszczególne branże?

Liczba firm, spośród najliczniej reprezentowanych w badaniu branż, które osiągnęły w pełni zakładane cele zmiany wynosiła odpowiednio:

• Produkcja przemysłowa – 40%,
• IT – 30%,
• Bankowość i ubezpieczenie – 24%.

W badanych firmach wystąpiły też przekroczenia zakładanego budżetu i terminu zakończenia zmian:

• W branży produkcyjnej 24% zmian zakończyło się przekroczeniem terminu (o ile był na wstępnie zakładany), a co czwarte wdrożenie zmiany przekroczyło zakładany budżet,
• W branży IT 30% zmian zakończyło się przekroczeniem terminu (o ile był na wstępnie zakładany), a ponad połowa (53%) zmian przekroczyło zakładany budżet,
• W branży bankowość i ubezpieczenia 32% zmian zakończyło się przekroczeniem terminu (o ile był na wstępnie zakładany), a 43% wdrożeń zmiany przekroczyło zakładany budżet.

Jak widać najlepiej radziła sobie ze zmianami branża produkcji przemysłowej, branża IT osiągnęła wyniki na poziomie średniej (nie licząc przekroczenia budżetu), a w branży finansowej zanotowano niski poziom pełnej realizacji celów zmiany. Pokazuje to, że istnieją różne luki kompetencyjne dotyczące zarządzania zmianą w poszczególnych branżach, co wymaga branżowego różnicowania programów rozwojowych.

Różnice w kulturze organizacyjnej w badanych branżach

Różnice w kulturze organizacyjnej występujące między branżami można dostrzec przyglądając się stylowi zarządzania menedżerów. Styl ten można określić poprzez czynniki, jakie zdaniem menedżerów, mają wpływ na wynik wdrożenia. Poniżej pokazano, jak ocenia wpływ na rezultat wdrożenia ogół respondentów OBZZ.

Pomiędzy branżami występują znaczne różnice w postrzeganiu czynników sukcesu i niepowodzeń zmian:

• Według respondentów z branży produkcyjnej, dla osiągnięcia sukcesu zmiany najważniejsza jest postawa menedżerów najwyższego szczebla (77%). Ważne są również zaangażowanie pracowników (63%), postawa menedżerów średniego szczebla (60%) oraz postawa menedżerów liniowych (57%).
• Według badanych z branży IT, dla osiągnięcia sukcesu zmiany kluczowe jest zaangażowanie pracowników (47%) oraz postawa menedżerów najwyższego szczebla (42%).
• Według respondentów z branży finansowej, dla osiągnięcia sukcesu zmiany najważniejsza jest postawa menedżerów najwyższego szczebla (49%), zaangażowanie pracowników (37%) oraz postawa menedżerów liniowych (31%).

Porównując wskazywane czynniki oraz osiągnięte rezultaty zmian w poszczególnych branżach, można wyciągnąć wnioski dotyczące rozłożenia nacisku w programie szkolenia na przywództwo i partycypację pracowników oraz właściwie przygotować ćwiczenia doskonalące kompetencje menedżerów.

Narzędzia stosowane w zarządzaniu zmianą

Oprócz rezultatów zmian i artefaktów charakterystycznych dla kultury organizacyjnej, trzecim elementem wpływającym na program szkolenia z zarządzania zmianą jest zestaw narzędzi wykorzystywanych w procesie zmian.

Przykładowo:

• Najpopularniejszymi narzędziami komunikacji wykorzystywanymi w procesie zmian przez firmy branży produkcji przemysłowej były spotkania informacyjne kierowników liniowych ze swoimi podwładnymi (91%), spotkanie informacyjne dla wszystkich pracowników organizacji (74%) oraz list od zarządu organizacji (kierownictwa projektu) do pracowników informujący o projektowanej zmianie (69%). Warto podkreślić, że w 66% przypadkach zmian sporządzono formalny plan komunikacji.
• Najpopularniejszymi narzędziami komunikacji wykorzystywanymi w procesie zmian przez firmy IT były informowanie o postępach projektu za pomocą poczty elektronicznej oraz spotkanie informacyjne dla wszystkich pracowników organizacji (78%).
• Najpopularniejszymi narzędziami komunikacji wykorzystywanymi w procesie zmian przez firmy z branży bankowość i ubezpieczenia były spotkania informacyjne kierowników liniowych ze swoimi podwładnymi oraz list od zarządu organizacji (kierownictwa projektu) do pracowników, informujący o projektowanej zmianie (77%).

Dopiero znając preferencje stosowania narzędzi komunikacji czy partycypacji w poszczególnych branżach można skonstruować program szkolenia uwzględniający maksymalizację efektów. Ponadto uczestnicy szkolenia nie będą tracić czasu na dyskusję i ćwiczenie stosowania narzędzi, już wykorzystywanych w ich firmach.

Specyfika branżowa szkoleń z zarządzania zmianą

Po przeanalizowaniu jedynie trzech kwestii z raportu z Ogólnopolskiego Badania Zarządzania Zmianą (OBZZ), widać, że w poszczególnych branżach istnieją charakterystyczne sposoby wdrażania zmian i odpowiadający im poziom rezultatów.

Czy oznacza to, że nie istnieją uniwersalne modele zarządzania zmianą np. 8 kroków Kottera, cykl zwinnego zarządzania zmianą?

Oczywiście istnieją modele uniwersalne, na których można budować szkielet szkolenia, jednak to od specyfiki branży (i szczegółowych potrzeb firmy) zależy odpowiednie rozłożenie akcentów w programie szkolenia – omawianych kwestii teoretycznych, ćwiczeń oraz proponowanych narzędzi.

W związku z tym menedżerowie dbający o rozwój kompetencji zarządzania zmianą oraz działy HR zamawiające usługi szkoleniowe powinni zwrócić uwagę na to, czy dostawca szkoleń uwzględnia specyfikę branży, już na etapie przeglądania ofert. Ten moment jest właściwy do sprawdzenia, czy firma szkoleniowa oferuje szkolenia oparte na dowodach (Evidence Based Change Management Training).

Po wyborze firmy szkoleniowej może być już za późno, a samo sporządzenie analizy potrzeb szkoleniowych może nie wystarczyć, bez szerszego spojrzenia na branżę i znajomość różnic między daną firmą a liderami zarządzania zmianą.

Właśnie dlatego Szkoła Zarządzania Zmianą, jako jedyna firma szkoleniowa w Polsce, prowadzi tak szerokie badania zarządzania zmianą (OBZZ) i konstruuje programy szkoleń w oparciu o rezultaty badania. Wspierając rozwój menedżerów dzieli się wynikami swoich badań publikując obszerny raport (Pobierz raport z Badania) oraz prowadzi ekskluzywne prezentacje dla kadry zarządzającej firm (Executive Summary), omawiając wnioski z Badania.

• Może zainteresuje Cię też inny artykuł poświęcony wnioskom z OBZZ: Liderzy zarządzania zmianą precyzyjnie określają cele

Foto: flickr.com, City of Wylie, Attribution-NonCommercial 2.0 Generic (CC BY-NC 2.0)

Udostępnij na: