„Wszystkie modele są błędne, ale niektóre są przydatne” powiedział kiedyś profesor statystyki George E. P. Box.
W tym duchu możemy przyjrzeć się, jak wykorzystać model reakcji na bodźce SCARF/SPAZM, opisany przez Davida Rocka, w czasie projektowania i wdrażania zmian.
David Rock wyróżnił pięć najważniejszych modułów funkcjonalnych reagujących bodźce społeczne, które można ułożyć następująco zgodnie z polskim akronimem SPAZM lub angielskim SCARF:
S – Status,
P – Pewność,
A – Autonomia,
Z – Związki,
M – Moralność.
Chociaż pewnie można znaleźć jeszcze inne składowe, które wpływają na reakcje naszego mózgu, to zastanówmy się jak korzystać z modelu SPAZM planując zmianę i w trakcie jej wdrożenia.
Prowadząc warsztaty szkoleniowe lub doradzając klientom wdrażającym zmianę pokazuję, jak wykorzystać model już na etapie projektowania zmiany. Zwracam uwagę na to, aby spojrzeć na zmianę z perspektywy jej odbiorców i zastanowić się, w jaki sposób będą postrzegane zmiany w kontekście każdego z elementów modelu.
Następnie zachęcam zespół przygotowujący zmianę do zaplanowania komunikacji i działań, które zapobiegną negatywnym reakcjom na zmianę, wynikającym z „atakowania” różnych składowych modelu SPAZM.
W trakcie wdrożenia – kiedy „coś nie idzie” – przeprowadzam z zespołem kierującym wdrożenie retrospektywę. Celem takiej retrospektywy jest zastanowienie się, jakie działania (lub brak jakich działań) spowodowały daną reakcję odbiorców zmiany np.
– Czy ktoś odczuł, że jego Status został obniżony? I dlaczego?
– Czy pozbawiliśmy kogoś wpływu na podejmowanie decyzji i ograniczyliśmy jego Autonomię?
– A może nie zakomunikowaliśmy harmonogramu zmiany i niektórzy potraktowali zmianę jako zagrożenie dla Pewności?
W taki sposób przekładam model funkcjonowania naszego mózgu – oparty o osiągnięcia neuronauki – na konkretne działania w obszarze zarządzania zmianą.
A Twoim zdaniem, czy warto poznać model SPAZM/SCARF, aby zwiększyć efektywność zarządzania zmianą?
Szkoła Zarządzania Zmianą
Ul. Pilata 12/2
51-605 Wrocław
Tel. 602 605 952
E-mail: kontakt@zmiana.edu.pl
