5 razy dlaczego jest metodą analizy i diagnozowania zaistniałej sytuacji, zdarzenia lub problemu polegającą na zadaniu co najmniej 5 razy pytania dlaczego. Metodę opracował Sakichi Toyoda z firmy Toyota.
Przykład zastosowania metody przez Taichi Ohno (twórcę Toyota Production System):
- „Dlaczego robot się zatrzymał?” Obwód został przeciążony i bezpiecznik zadziałał.
- „Dlaczego obwód został przeciążony?” Było za słabe smarowanie łożysk i w efekcie się zablokowały.
- „Dlaczego było za słabe smarowanie łożysk?” Pompa oleju nie podawała wystarczających ilości oleju.
- „Dlaczego pompa nie podawała dość oleju?” Ssawka pompy była zatkana opiłkami metalu.
- „Dlaczego ssawka była zatkana opiłkami?” Ponieważ nie było filtra na pompie.
WARTOŚĆ DLA ORGANIZACJI
Metoda 5 razy Dlaczego pozwala na dotarcie do przyczyn wystąpienia zdarzenia. Kiedy coś się wydarza, dość często mamy tendencję do usuwania objawów, a nie sięgamy do sedna problemu. Poprzez pogłębianie analizy z każdym zadawanym pytaniem zbliżamy się do głównej przyczyny zdarzenia. Wykorzystanie tej metody pozwala na usuwanie przyczyn co powoduje całkowite i ostateczne wyeliminowania możliwości ponownego zaistnienia analizowanego zdarzenia.
SCENARIUSZ
Metoda 5 razy Dlaczego jest stosowana tylko do nowych problemów. Metoda powinna być wykorzystywana w zespole składającym się z osób mających pełną wiedzę o zdarzeniu i jego środowisku.
- Zbierz zespół posiadający wiedzę, kompetencje i uprawnienia do działania w obszarze w którym wystąpił problem.
- Opisz problem i sprawdź czy wszyscy uczestnicy jednakowo go rozumieją.
- Zadaj pytanie, dlaczego wystąpił problem?
- Zbierz i przedyskutuj odpowiedzi i wybierz tę najbardziej prawdopodobną jako przyczynę zdarzenia.
- Sprawdź, czy jest związek przyczynowo skutkowy pomiędzy przyczyną z kroku 4 a problemem. Możesz to zrobić zaczynając zdanie od wymienienia przyczyni i dodając zwrot „i dlatego …” sprawdzić, że problem rzeczywiście jest powiązany z przyczyną.
- Jeżeli doszedłeś do głównej przyczyny lub gdy masz wrażenie, że się zapętliliście i nie pojawiają się „sensowne odpowiedzi” to przejdź do kroku 7, jeśli nie to wróć do kroku 3 , w miejsce problemu podstawiając uzyskaną w kroku 4 przyczynę
- Przedyskutuj z zespołem sposób rozwiązania problemu tak aby usunąć zidentyfikowaną główną przyczyną
PRZYCZYNY STOSOWANIA
Dzięki powtarzaniu pytania „Dlaczego?” pogłębiamy analizę i unikamy pułapki „leczenia objawowego”. Praca w zespole zapewnia pełny ogląd sytuacji i daje pewność, że dysponujemy pełną wiedzą i uprawnieniami aby problem zdiagnozować i rozwiązać.
REZULTATY
Skutecznie i ostatecznie rozwiązany problem.
PUŁAPKI
- Wskazywanie ludzi jako ostatecznej przyczyny wystąpienia problemu. Podstawą metody jest przyjęcie za pewnik, że ludzie mogą i popełniają błędy i to procedury, organizacja pracy powinna minimalizować częstość ich występowania.
- Brak ludzi z niezbędną wiedzą i uprawnieniami na sesji „5 razy Dlaczego”.
- Brak zaangażowania kierownictwa, brak moderatora oraz prawidłowo dobranej grupy.
- Brak atmosfery szczerości i zaufania.
ODMIANY
ŹRÓDŁO
https://pl.wikipedia.org/wiki/Metoda_5_why
http://www.toyota-global.com/company/toyota_traditions/quality/mar_apr_2006.html
Jeżeli chcesz pobrać wersję elektroniczną i już uzyskałeś hasło do Bazy wiedzy wpisz je poniżej, w przeciwnym przypadku możesz się zarejestrować tutaj
5 razy Dlaczego